Bijna 11 procent van de werknemers in Nederland bouwt geen pensioen op. Dat is best raar, gezien de krapte op de arbeidsmarkt en de toegenomen aandacht voor pensioen.

Ruim 760.000 werknemers bouwen via hun werkgever geen pensioen op, zo maakte het CBS eerder dit jaar bekend. Dat is minder dan de bijna 940.000 die in 2019 geen pensioen opbouwden. “Goed nieuws”, noemde het VNO-NCW de afname van het aantal werkgevers zonder pensioenregeling. Maar het is nog altijd te veel. Dat vindt niet alleen de overheid, maar ook de sociale partners. Werkgevers- en werknemersorganisaties hebben afgesproken om het aantal werknemers zonder pensioen verder te verlagen.     

In tegenstelling tot veel andere landen kent Nederland geen pensioenplicht. Wel is pensioenopbouw verplicht in veel traditionele sectoren, zoals de bouw, de metaalsector, de horeca, de overheid en de zorg. Maar omdat steeds meer bedrijven buiten zo’n traditionele bedrijfstak vallen, is die pensioenverplichting er lang niet altijd.

Waarom zou je een pensioenregeling aanbieden als het niet verplicht is?

Aantrekkelijker op de arbeidsmarkt

Als je als werkgever uitstraalt voor een dubbeltje op de eerste rang te willen zitten, ben je niet aantrekkelijk op de arbeidsmarkt. In tijden van massawerkloosheid kon je dat makkelijk naast je neerleggen: mensen wilden toch wel aan de slag. Maar op een krappe arbeidsmarkt waarbij werkgevers met elkaar vechten om medewerkers is dat onverstandig. In de slag om de werknemer zullen secundaire arbeidsvoorwaarden als pensioen alleen maar belangrijker worden.

Maatschappelijk belangrijk

Marianne de Boer, CCO bij a.s.r. pensioenen, vindt het ook maatschappelijk gezien belangrijk dat werknemers inkomen opbouwen voor later. De Boer: ‘Alleen AOW is vaak te weinig. Zelf extra geld sparen voor het pensioen is vaak lastig, omdat andere wensen moeilijk te weerstaan zijn. Denk aan vakanties of een nieuwe auto. Geen pensioen opbouwen leidt in de toekomst helaas tot meer armoede, meer vraag naar sociale toeslagen en minder financieel redzaam zijn.’

Pensioen is meer dan een oudedagsvoorziening

Daar komt bij dat pensioen meer is dan alleen maar een oudedagsvoorziening. Het is ook een instrument om medewerkers te beschermen tegen de financiële gevolgen van worst case-scenario’s. Zo voorzien pensioenregelingen bijna altijd in een levenslang nabestaandenpensioen bij overlijden. De eventuele partner krijgt dan per direct een levenslange uitkering. Meestal krijgen ook kinderen van de overleden werknemer tot een bepaalde leeftijd – vanaf 2028 is dat tot hun 25’ste – elke maand een bedrag uitgekeerd.

Bij werknemers die worden ontslagen vanwege arbeidsongeschiktheid gaat de pensioenopbouw bij de meeste regelingen geheel of gedeeltelijk door. Een goede regeling beschermt werknemers dus tegen risico’s die vaak te groot zijn om zelf te kunnen dragen.

Natuurlijk is dit alles niet gratis en je moet er ook wel wat voor doen. Om met dat laatste te beginnen: pensioen is minder complex dan je misschien denkt. Pensioenuitvoerders nemen de administratie uit handen, dus je hoeft als werkgever het wiel niet opnieuw uit te vinden.

Pensioen geeft flexibiliteit

Tenslotte geeft pensioen werknemers meer flexibiliteit. ‘Een pensioen geeft werknemers meer vrijheid om keuzes te maken’, zegt De Boer van a.s.r. ‘Stel dat 40 uur in de week werken je te veel wordt en je wilt minder werken. Dan kun je vanaf een bepaalde leeftijd al een klein deel van je pensioen eerder uit laten keren. Daarmee vul je dan je inkomen aan. Een pensioen geeft je de financiële vrijheid om dat soort keuzes te maken. Zo worden werknemers duurzamer inzetbaar. Daarnaast krijgen werknemers meer inzicht in hun uitgaven en inkomsten met de pensioenplanner in hun online omgeving. Dat vergroot hun financiële fitheid.’

Kosten van een pensioenregeling

De kosten van een pensioenregeling zijn vaak niet zo hoog als wordt gedacht, zeker niet als je als werkgever zelf kunt bepalen welke pensioenregeling je aanbiedt. In dat geval bepaal je als werkgever namelijk zelf hoe hoog de pensioenpremie is. Ook hoeveel jij als werkgever bijdraagt en hoeveel de werknemer zelf betaalt is een kwestie van afspraken.

De pensioenpremie is bovendien voor zowel de werknemer als voor de werkgever aftrekbaar. Het is voor een onderneming gewoon een kostenpost. En het is een goedkopere kostenpost dan salaris, want over de pensioenpremie betaal je als werkgever geen sociale lasten.

De afname van het aantal werknemers zonder pensioenregeling legt a.s.r. geen windeieren. De Boer: ‘Het afgelopen jaar kozen meer dan tweeduizend werkgevers voor een pensioenregeling bij a.s.r. Zo’n 60% van die werkgevers sloot voor het eerst een pensioenregeling af. We richten ons daarbij bewust ook op kleine en startende bedrijven. Dat zijn vaak werkgevers die hun aandacht bij andere zaken hebben dan pensioen. Zij willen vooral ontzorgd worden. Wij helpen ze daarbij.’

Dit is een artikel in een reeks van Aegon Cappital. Aegon Cappital is een premiepensioeninstelling (PPI) van a.s.r. Nederland. Lees meer artikelen in het dossier Is jouw pensioen akkoord?.